عموم مردم نسبت به خطر بیحجابی در کشور حساس و مسؤولیتپذیرند
تاریخ انتشار: ۶ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۰۴۰۴۵
به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام حسین کاظمزاده پژوهشگر دینی در یادداشتی که به صورت اختصاصی در اختیار خبرگزاری مهر قرار داد به بررسی وضعیت حجاب پرداخت و نوشت: برخی میگویند آیا با این وضعیت نا به سامان در حوزههای مختلفی چون خانواده و ازدواج و آسیبهای اجتماعی مثل اعتیاد و طلاق و فحشاء و … این کلام رهبرانقلاب که ما نزدیک قله رسیدهایم چه معنایی پیدا میکند؟ آیا در مساله حجاب هم میتوانیم ادعا کنیم که در قله به سر میبریم؟
زنان، رهبران انقلاب
به جهت تاریخی، یکی از قدیمیترین مسائل انقلاب اسلامی در درگیری با دشمنانش ازجمله آمریکا مساله حجاب بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این یک حمله همهجانبه بود
روایت رهبرانقلاب این است که زن مسلمان ایرانی، باحجاب خود پرچم استقلال هویتی خود را در مقابل زن غربی به چشم میآورد. زن غربیای که در چارچوب تمدنی، به ابزاری برای مصرف بیشتر و تهییج شهوات مردان جامعه، تعریفشده بود و سرمایهداران غربی به این تعریف برای پیشبرد اهداف غیرانسانیشان نیاز داشتند و حالا این در کشور ایران در عمل و نهفقط در کتابها و در زبان، توسط زن ایرانی انکار میشد. زنان محجبهای که علیرغم داشتن حجاب اسلامی از موثرین تحولات اجتماعی بودند. به همین خاطر، حمله به حجاب و زن ایرانی از همان ابتدای انقلاب در دستور کارشان قرار گرفت.
طراحیهای دشمن
مقطع تهاجم فرهنگی شاید یکی از شبیخونهای جدی دشمن در ماجرای حجاب بود که البته عقیم ماند. با ظهور رسانههای جدیدی مثل ماهواره و ویدئو یکی از خطهای جدی این رسانهها، تضعیف اعتقاد به حجاب در میان زنان بود. دیدیم در بالا که از زنان محجبه زخمخورده بودند، این واکنش دشمن طبیعی بود. عجیب بود در ایران، طراحیهایشان جواب نمیداد، در کشورهای دیگر اعم از اسلامی و غیر اسلامی این طراحیها به خوبی جواب میداد. تجربه مصر و ترکیه و الجزایر و حتی کشورهای اروپایی به خوبی این مطلب را نشان میدهد که به طرز شگرفی حجاب و پوشش زن را که در این فرهنگها به صورت یک ارزش اجتماعی شناخته میشد، بهسادگی از بین رفت و بیحجابی و عریانی جای آن را گرفت. شما لباس کشورهای مختلف در دویست سال قبل را ببینید، تماماً پوشیده است، این بیحیاهای بینالمللی، به هیچ ملتی رحم نکردند. حال یک کشوری چهل و اندی سال است که در برابر این نقشههای پیچیده و ترکیبی دشمن، تاب میآورد و از پای نمینشیند. قاعده و سنت خداوند برای همچون جامعهای، نصرت و یاری معجزه گونه است.
قاعده نصرت در قرآن
یاری خداوند نسبت به بنیاسرائیل را در یک حادثه، اینطور بیان میکند که بنیاسرائیل به رود عظیم نیل رسیدند و تاب عبور از آن را هم نداشتند. سپاه فرعون که در تعقیب آنها بود نزدیک میشد، دیگر کارشان تمام بود و یکصدا میگفتند: «إِنَّا لَمُدْرَکُون» حتماً به چنگ آنها خواهیم افتاد و از بین خواهیم رفت. جالب آنکه در همین صحنه کلام موسی این است که: «قالَ کَلاَّ إِنَّ مَعی رَبِّی سَیَهْدین» (شعرا ۶۲)
چند هفته قبل ۱۹ دی
در انقلاب اسلامی، اگر چند هفته قبل از حادثه ۱۹ دی ۵۶، بخواهیم دشمن و نهضت انقلاب را روایت کنیم، امام در نجف، گرفتار متحجرین شده و جریان انقلاب اسلامی در داخل هم یک اقلیتی است که در بند ساواک و رژیم گرفتارشده و در نقطه مقابل، ایران به روایت کارتر جزیره ثبات شده و در اوج قدرت اقتصادی و سیاسی مست قدرت است و اصلاً مقاله رشیدی مطلق در روزنامه اطلاعات به دستور شاه نوشته میشود که پرونده امام و جریان داخلیاش یعنی نیروهای انقلاب، جمع شود. محمدرضا شاه ذرهای احتمال واکنش از سوی امام و مردم را نمیداد. در خاطراتش هست که وقتی مردم شهرهای مختلف، به خیابانها ریختند، برای او معمایی شکل گرفت که این مردم چه میخواهند؟! چرا باید اعتراض کنند و به خیابان بریزند؟! در کمتر از چند ماه طومار رژیم دیکتاتوری محمدرضای آمریکایی پیچیده شد. اساساً دشمن، از تحلیل تحولات جامعه و مسیر رشد و پیشرفت آن، عاجز است چراکه از سنتهای الهی، غافل است.
این آیه را به دقت بخوانیم
سبک هدایت و نصرت خداوند متعال نسبت به انسان و جامعه مؤمن، اینطور است که انسان همه تلاش خود را میکند، از همه اسباب و علل ظاهری هم ناامید میشود و به مقام اضطرار میرسد به این نقطه که رسید، نصرت خدا بر جامعه تعلق میگیرد. «أَمَّن یُجِیبُ ٱلمُضطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَیَکشِفُ ٱلسُّوءَ وَیَجعَلُکُم خُلَفَاءَ ٱلأَرضِ »(۶۲ نمل)
تاب آوری و اراده ملت، توشه نزدیکی به قله
در ماجرای حجاب، و به خصوص در این سالی که گذشت، به جرأت تمامی نیروهای خود در سرتاسر دنیا را جمع کردند تا حجاب را از سر دختر و زن ایرانی بردارند. در برخی مقاطع و برای جانباختگان اغتشاشات صدها مراسم و تجمع در چندین کشور برگزار میکردند. چند اتفاق رقم خورد که ما را از این گردنه و شیب تند عبور داد و ما را به قله در این مساله نزدیک اولاً برخلاف بسیاری از کشورها که در بالا ذکر شد اینجا، به جز یک اقلیتی، کسی به این طراحیها لبیک نگفت و همراهی نکرد و ملت در برابر این حمله تاب آورد. این بار نهفقط زنان محجبه ما بلکه حتی همان خانمهای ضعیف الحجاب هم به آنها یک «نه» بلند گفتند. ثانیاً اکثر همین خانمهای بیحجاب هم به تعبیر رهبر انقلاب، اهل معنویت و احیا و دیانت هستند که اگر از اراده پشت صحنه این جریان، مطلع بشوند، بیحجابی را کنار خواهند گذاشت، یعنی در همین جمعیت حداقلی هم، نتوانستند، نفوذ هویتی کنند، این همان بنیه محکم ایرانی ملت ایران است که حتی در جامعه بیحجاب هم به شکل جدی وجود دارد ثالثاً عموم مردم را نسبت به خطر بیحجابی در کشور حساس و مسؤولیتپذیر کرد، این اراده و عزم عمومی، یکی از مهمترین عوامل ایجاد یک تحول در جامعه است. شاید تا قبل اغتشاشات، ما دچار یک روزمرگی در قبال طراحیهای دشمن نسبت به حجاب شده بودیم، این فتنه، اراده مردم را به صحنه آورد. و در منطق انقلاب اسلامی، زمانی که ارادههای ایمانی مردم در کنار هم قرار میگیرد، نیروی عظیم و بینهایتی را ایجاد میکند که هیچ قدرتی یارای مقابله با آن را ندارد. شاید سر اینکه رهبر انقلاب در دیدار امسال کارگزاران جمهوری اسلامی، با یقین فرمودند، این قضیه قطعاً حل خواهد شد، ریشه در همین نگاه به ایمانهای به صحنه آمده مردم است. در مجموع، این تاب آوری مردم در این اغتشاشات اخیر از یکسو و ایجاد یک اراده ایمانی در میان مردم، دو عامل جدی برای نزدیک شدن به قله ماجرای حجاب در ایران است.
کد خبر 6001372 فاطمه علی آبادیمنبع: مهر
کلیدواژه: ایران مصر انقلاب اسلامی ایران انقلاب ترکیه نجف اشرف الجزایر ایالات متحده امریکا جمهوری اسلامی روزنامه اطلاعات امام خمینی حجاب و عفاف عفاف و حجاب بدحجابی کشف حجاب بی حجابی سبک زندگی سبک زندگی اسلامی سبک زندگی ایرانی اسلامی امام علی ع قرآن کریم کریم مجتهدی قرآن معرفی کتاب تهران آیین اعتکاف قران امام جواد ع دهه فجر انقلاب اسلامی ایران ایران رضا داوری اردکانی امیرالمومنین ع انقلاب اسلامی بی حجابی طراحی ها حجاب هم بی حجاب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۰۴۰۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
محمد رهبری، پژوهشگر شبکههای اجتماعی: گشت ارشاد بیشتر از حمله ایران به اسراییل مورد توجه قرار گرفت/ جامعه از زمان ماجرای مادر قمی به مسأله حجاب حساس شده/ در ایتا یک جزیره جدا از جامعه شکل گرفته است
به گزارش جماران؛ رویداد24 نوشت: شبکههای اجتماعی کمتر از یک دهه است که بدل به مهمترین سکوی بیان آزاد نظرات شهروندان تبدیل شدهاند. علیرغم فیلترینگ گسترده، روندهای این شبکهها هنوز شاخص مهمی برای فهم تحولات جامعه ایران است.
شبکههای اجتماعی، نمونه مهمی برای بررسی جامعهشناسیاند. این شبکها اثرات روانی بسیاری بر کاربران میگذارند که این تأثیرات در حوزه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و... بروز و ظهور دارد. از جمله در شبکههای اجتماعی داخلی که برخی مدعیاند با توجه به نظریه پژواک، مدیران این مجموعه از تاکتیک جامعهی همفکر برای القا نظریات خود و تزریق نگاه افراطی استفاده میکنند. در نمونه دیگر بررسی محتوایی و آماری رفتار کاربران در توییتر نیز نشان میدهد ک جامعه با وجود شرایط بحرانی جنگی، حساسیتهای اجتماعی و فرهنگی خود را از دست نداده و واکنشها نسبت به طرح نور، بسیار جدی است.
به جهت بررسی موضوع فوق، گفتگو کردیم با محمد رهبری، جامعهشناس و پژوهشگر شبکههای اجتماعی، که در ادامه مشروح آن را میخوانیم:
در یک نگاه کلی، فضای مجازی و شبکههای اجتماعی در چند ماه اخیر، از نظر محتوا، محدودیت و کاربران در چه وضعیتی قرار داشت؟
در چند ماه اخیر بحث انتخابات مجلس و تنش ایران و اسراییل را در پیش داشتیم که در فضای اجتماعی از جمله توییتر، جلب توجه کرده بود. در کنار آن بحث آقای صدیقی، طرح نور، ماجرای حجاب درمانگاه قم و بازگشت گشت ارشاد به خیابان نیز بسیار مطرح شده است. در هر کدام از این موضوعات، کاربران مختلفی مشارکت داشتند.
در انتخابات مجلس عمدتاً جریان اصولگرایی بیشترین فعالیت را داشتند، البته بخشی از کاربران اصلاحطلب نیز کار کردند. در موضوع مربوط به آقای صدیقی و مباحثی که راجع به ایشان و زمین ازگل مطرح شده بود نیز، اصولگرایان و اصلاحطلبان حضور پررنگتری داشتند.
در موضوع مربوط به تنش میان ایران و اسراییل، حجم بسیار زیادی از داده منتشر شد و بر اساس میزان واکنشها به آن، میتوان آن را یکی از مهمترین موضوعات یکسال اخیر تلقی کرد. تمام گروهها و جریانات سیاسی مخالف جمهوری اسلامی، اصلاح طلبان و منتقدین و اصولگرایان و جریان انقلابی با تنوع درونی این گروهها، به بحث تنش میان ایران و اسراییل پرداخته بودند. فقط در فاصله 24 ساعت ابتدایی پس از حمله ایران به اسراییل، حدود 1 میلیون توییت و ریتوییت به زبان فارسی منتشر شد که اهمیت این مسأله را نشان میدهد. به لحاظ محتوایی نیز تنوع داشتیم، از افتخار و شادمانی برای حمله به اسراییل تا انتقاد نسبت به این مسأله که توسط طیفهای مختلف منتشر شده بود.
طرح نور در فضای مجازی بازتاب بسیاری یافت، وسعت برخورد کاربران با این پدیده در شبکههای اجتماعی چگونه بود؟
نکته قابل توجه در چند ماه اخیر بحث برخوردها در زمینه حجاب است که از قبل عید و در جریان درمانگاه قم، قابل مشاهده شده که جامعه نسبت به آن حساس شده است و این را از واکنشهای عمومی به آن موضوع فهمید. به لحاظ تنوع هم تمام طیفهای سیاسی داخل و خارج به آن ماجرا توجه کرده بودند. بعد از عید با آغاز طرح نور این حساسیت به قدری اوج گرفت که بعد از حمله ایران به اسراییل و در روزهایی که پیشبینی میشد اسراییل به ایران پاسخ دهد، مسأله اصلی فضای توییتر، بازگشت گشت ارشاد به خیابان بود. بیشترین محتوایی که در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه پیش از پاسخ اسرائیل به ایران در فضای توئیتر مطرح بود، مسأله گشت ارشاد بود که بیشتر از اسراییل مورد توجه قرار گرفت.
نکته خیلی جالب در بررسی دادهها، حضور کاربران روزمرهنویس در واکنش به فعالیت دوباره گشتهای ارشاد است. این کاربران به ندرت در مسائل سیاسی ورود میکنند و عمدتا به مسائل خودشان میپردازند، اما در این ماجرا شاهد هستیم که این طیف نیز توییتهای زیادی داشتند. بعد از یکسال دوباره شاهد بازگشت حساسیتها نسبت به حجاب و سیاسیتر شدن کاربران روزمرهنویس به دنبال این مسأله هستیم.
آیا میتوان ادعا کرد که توییتر بر فضای سیاسی و فضای سیاسی بر توییتر اثر تعیینکننده میگذارد؟
توییتر و بهطور کلی شبکههای اجتماعی، به دلیل تغییر شکل روابط انسانی، تأثیرات عمیقی بر عرصههای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، داشتهاند. از آنجایی که عمده روابط انسانی به فضای آنلاین منتقل شده، این امر بر روی مسائل سیاسی و اجتماعی نیز تأثیر خود را خواهد داشت.
یکی از این تأثیرات، قطبی شدن فضای عمومی است. شبکههای اجتماعی میتوانند باعث قطببندی در جامعه شوند. قطببندیها در جامعه ما در توییتر بازنمایی و تشدید میشود. محیط توییتر و سایر شبکههای اجتماعی امکاناتی را فراهم میکنند که اجتماعات همفکر در آنجا شکل بگیرد. کاربران، کسانیکه را که با آنها اختلاف دارند دنبال نمیکنند و در مواردی مسدود (بلاک) میکنند. این رفتارها در شبکههای اجتماعی باعث تشدید قطببندیها در جامعه میشود. از آنجاییکه بسیاری از کاربران توییتر، کنشگران سیاسی و مدنی هستند، قطببندیها را به فضای واقعی نیز میرسانند. در نتیجه ما شاهد شکلگیری چرخه قطببندی هستیم؛ به این شکل که قطببندی موجود در جامعه وارد شبکههای اجتماعی شده و آنجا تشدید میشود و کاربرانی که در عرصه عمومی اثر دارند، این قطببندی تشدید شده را به آن محیط نیز منتقل میکنند و در ننتیجه قطببندی به شکل تشدید شدهتر به جامعه بازمی گردد و مرتبا شاهد افزایش قطببندیهای سیاسی هستیم.
نظریه «اتاق پژواک» در شبکههای اجتماعی چگونه تعریف میشود و تا چه حد بر رفتار کاربران اثرگذار است؟
افراد عموماً ترجیح میدهند که در محیطی قرار بگیرند که همفکرانشان درآنجا حضور دارند و مواضع همدیگر را تأیید کنند. در نتیجه هر فردی که درون اجتماع افراد همفکر با خودش قرار گرفته، مرتبا انعکاس و پژواک صدای خود را از دیگر بخشهای شبکه (همان کاربران همفکر) میشنود. به همین خاطر به این پدیده، اتاق پژواک میگویند. این فضا باعث میشود افراد حس کنند که اکثریت هستند و در نتیجه خود را برحق میدانند. تمام اینها باعث میشود تحملشان نسبت به نظرات دیگر کمتر شود و عقیدههایشان محکمتر شود. وقتی چنین اتفاقی میافتد، شاهد تشدید قطببندیها هستیم. در محیطهای قطبی گرایش به دیدگاههای رادیکال بیشتر است و کاربران تمایل دارند به کسانی بپیوندند که مواضع رادیکالتری دارند.
این پدیده تا چه حد در شبکههای اجتماعی داخلی نظیر ایتا، دیده میشود؟
ابتدا باید بگویم که این امر تا حدی در شبکههای اجتماعی مختلف و پیامرسانها دیده میشود. در توییتر ممکن است اجتماع همفکر میان چندین گروه مختلف شکل میگیرد؛ اما آنچه در ایتا شاهد هستیم شکلگیری یک اتاق پژواک بزرگ و اجتماع افراد همفکر بزرگ در کل این شبکه هست. بنظر میرسد آنچه در خصوص کاربران فعال در ایتا مشاهده میشود، شکلگیری یک جزیره جدا از کل جامعه است چرا که دیدگاههای مختلف در آنجا مطرح نمیشود و همین امر باعث تشدید قطببندی سیاسی و در نتیجه افزایش رادیکالیسم میشود. در نتیجه احتمال اینکه کاربران فعال ایتا به مرور گرایش به مواضع افراطی پیدا کنند، بیشتر میشود.
مواضع افراطی برخی کاربران شبکههای اجتماعی داخل، مشخصاً در چه حوزههای بروز و ظهور دارد و مثال آن چیست؟
ما در ایتا میبینیم که درباره علم پزشکی عقاید خیلی خاصی جریان دارد؛ بحثهایی که درباره دلارزدایی مطرح میشود در ایتا خیلی جدی است. در حوزه سیاسی نیز همینطور است و برخی تحلیلگران، نتیجه انتخابات مجلس در تهران را نتیجه رأی کاربران ایتایی میدانند که به جریانی خاص رای دادند.
راهکار عبور کاربران از فضای افراطی گلخانهای درون برخی شبکههای اجتماعی و جلوگیری از دیدگاههای تنشآمیز چیست؟
سه راه حل بیشتر نمیتوان پیشنهاد کرد؛ اول اینکه پلتفرمهای داخلی بسته شود که من موافق این ایده نیستم. راه حل دوم متکثر کردن کاربران پلتفرمهای داخلی است تا در آن دیدگاهها و عقاید متنوعی طرح شود که میبینیم که این هم جواب نداده است. جریان قدرتمند حامی ایتا سالها تلاش کرده گروههای مختلف در آنجا حضور داشته باشند اما با وجود تمامی حمایتها از ایتا، فقط گروه خاصی در آنجا فعال است. راه حل سوم این است که تلاش شود کاربران ایتا در پلتفرمهای دیگر حضور داشته باشند که این امر با رفع فیلترینگ محقق میشود. اساسا بخش مهمی از کاربران ایتا پس از فیلترینگ به آنجا پیوستند و اگر سهولت دسترسی از ایتا، در استفاده از سایر شبکههای اجتماعی وجود داشته باشد و این کاربران در سایر پلتفرمها در معرض عقاید دیگر قرار بگیرند، شاید بخشی از مسأله حل شود. بنابراین رفع فیلتر شبکههای اجتماعی چاره کار است.
نظریه سرمایهداری نظارتی که مدعی است دولتها با استفاده از اطلاعات کاربران، برای آنها استراتژی تعیین کرده و شهروند را تبدیل به یک الگو خاص خود میکنند، تا چه حد در ایران جریان دارد؟
در دوران جدید، اطلاعاتی که در شبکههای اجتماعی وجود دارد، یک منبع بزرگ برای دولت هاست که شهروندان خود را بشناسند و کاربران کشورهای دیگر را نیز شناسایی کنند. این شیوه در تمام کشورها جریان دارد و هم استفاده و هم سوءاستفاده میشود. وقتی مردم از اینترنت و شبکههای اجتماعی استفاده میکنند، یعنی اطلاعات خود را در معرض دید حکومتها قرار میدهند.